پر واضح است که اگر شخصی تنها مشاور حقوقی بوده و تحصیلاتی در سطح کارشناسی حقوق داشته باشد ، نمی تواند به وکالت از دیگران در دادگاه ها و مراجع قضایی اقدام به وکالت نماید ؛ مگر اینکه در طول گذراندن دوره کارآموزی وکالت بوده و با سرپرست خود پرونده گرفته باشد . وکالت تسخیری یا وکالت انتخابی نوعی از وکالت است که از طرف دادگاه در امور کیفری به منظور برابری موقعیت متهم و دادستان برای نتیجهی عادلانهی آن و دفاع از حقوق متهم به وکلای دادگستری ارجاع میشود. دامنهی اختیارات وکیل تسخیری با وکیل تعیینی تفاوتی ندارد و تنها در مرجع تعیینکننده متفاوت است.
اما در سال 98 نحوه دریافت پروانه پایه یک وکالت در مرکز مشاوران قوه قضاییه با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است. وکالت تعیینی یا وکالت قراردادی آن است که هریک از طرفین دعوا برای اقامه و تعقیب آن و دفاع از حق، به وکیل دادگستری مراجعه و با وی قرارداد وکالت میبندند. وکیل دادگستری شخصی است که بهغیر از داشتن تحصیلات حقوقی باید پروانهی وکالت کردن را از قوه قضاییه یا از کانون وکلا در پی قبولی در امتحان، اخذ کرده باشد . اما آنچه که ما امروزه به لحاظ عرفی از لفظ وکیل برداشت می کنیم ، آن شخصی است که به وکالت از شخص دیگری در دادگاه ها و دادسرا ها و سایر مراجع قضایی حاضر می شود و دفاع از موکل خود را بر عهده می گیرد . بنابراین در پاسخ به این سوال که وکیل کیست ، باید گفت وکیل به شخصی گفته می شود که در آزمون وکالت کانون وکلا یا قوه قضاییه پذیرفته شده و پس از گذراندن دوره کارآموزی وکالت خود ، می تواند به شغل وکالت مشغول شود ؛ هر چند به لحاظ عرفی به کارآموزان وکالت نیز وکیل گفته می شود . در راستای وکالت تسخیری، وکالت معاضدتی یا انتخابی قرار میگیرد اما برخلاف وکالت تسخیری، این نوع وکالت در امور مدنی (مانند انحصار وراثت و تقسیم ارث، نکاح و طلاق) و برای خواهان دعوا کاربرد دارد.
- بسیاری از افرادی که در معرض اتهام قرار میگیرند، از استطاعت کافی برای داشتن یک وکیل برخوردار نیستند که در چنین مواردی، دادگاه در مورد جرایمی که مجازاتشان بسیار سنگین است (از جمله اتهام قاچاق مواد مخدر و قتل) این امکان را فراهم کرده که متهم بتواند درخواست وکیل تسخیری کند.
- متقاضیان و دانش آموختگان در رشته حقوق و معادل آن رشته برای شرکت در آزمون وکالت لازم است تا شرایط لازم برای شرکت در آزمون را داشته باشند و آن را رعایت نمایند.
- در حالت کلی وکالت بر انواع مختلفی است که هر یک تحت شرایط خاص و قوانین خاصی پذیرفته می شود.
- جرایم رایانهای، جرایمی است که از طریق کامپیوتر صورت میگیرد و از این طریق به اطلاعات افراد و حریم خصوصیِ آنها به صورت غیرقانونی دسترسی پیدا میشود.
- آزمون اختبار دارای دو مرحله کتبی و شفاهی بوده که اگر فرد در هر دوی آنها نمره قبولی را کسب نماید، کانون وکلا او را برای حضور در مراسم تحلیف (سوگند خوردن) مجاز میدانند.
اشخاصی که توان مالی پرداخت حق الوکاله جهت اعطای وکالت در دفاع و پیگری پرونده را ندارند و یا اشخاصی که صرفاً قصد اطلاع حقوقی از روند دادرسی و بررسی پرونده را دارند می توانند با اعطای وکالت در مطالعه پرونده به وکیل دادگستری از مزایای این نوع وکالت بهره مند شوند. یکی دیگر از انواع وکلایی که در این مقاله به آن اشاره خواهیم داشت وکیل سازمانی است. براساس قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح و دولتی، در صورتی که این کارمندان دولتی از جمله لشگری و کشوری در کارهای خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت او موظف است متخصصان حقوقی خود را به عنوان وکیل برای دفاع از کارمندانی که با مشکل رو به رو شده اند اختیار کند. از این رو کسانی که قدرت پرداخت حق الوکاله ندارند می توانند از کانون وکلا یا هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 و یا از روسای حوزه قضایی تقاضای وکیل معاضدتی نمایند به این شرط که دعوی واقعی بوده و راجع به شخص متقاضی باشد. در لایحه ی قانونی استقلال کانون وکلا و آیین نامه ی آن، نه صریحا و نه ضمنا ماده ی ۲ قانون وکالت را نسخ نکرده است و به هیچ وجه ناظر به وکالت های اتفاقی و پروانه ی وکالت اتفاقی نمی باشد.
نحوه محاسبه حقالوکاله وکیل در دعاوی کیفری
مثلا فردی در فقط محدوده فروش یک زمین شخصی به وکیلی، وکالت میدهد و او را نایب خود میکند. مشاوره حقوقی تلفنی در مواردی کاربرد دارد که موضوع نیازمند بررسی اسناد و مدارک طرفین نباشد برخی از دعاوی و مشکلات حقوقی نیازمند بررسی اسناد و مدارک است بدیهی است در دعاوی سنگین مانند دعاوی املاک و دعاوی مربوط به تعهدات، بررسی مدارک و مستندات بسیار ضروری بوده و لذا نمیتوان به صرف مشاوره حقوقی تلفنی اکتفا نمود. فرد متقاضی باید به یکی از این مراکز مراجعه کند و تقاضای کتبی خود به همراه دلایل آن را ارائه کند، سپس چنانچه وی شرایط لازم را داشته باشد نهاد مورد تقاضا میتواند برای فرد وکیل رایگان یا وکیل معاضدتی ارائه کند. البته افرادی که در دوره کارشناسی فارغ التحصیل شدند، پس از قبول شدن در آزمون وکالت میتوانند دفتر کاری خود را تاسیس کنند ولی از سمت دادگستری در گرفتن پرونده هایی مثل جنایی و کیفری محدودیت هایی دارند. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت های متقابلی می شوند. ازجمله اینکه وکلا مکلفند درهنگام محاکمه حضورداشته باشند.مگراینکه دارای عذرموجه باشند.که این موارد درماده 41قانون آیین دادرسی مدنی ذکرشده است.
در کشور ما به دلیل اصول خاص آیین دادرسی، یادگیری فنون و روش های آن توسط افراد عادی و بی تجربه در زمینه حقوقی کار بسیار دشوار و وقت گیری است. زیرا وکلا با دانش و آگاهی که نسبت به قوانین مختلف، رویه قضایی و اصول و آیین دادرسی دعاوی دارند، میتوانند راهگشای افراد در هنگام بروز مشکلات حقوقی باشند. برای شاکی یا متهم توسط دادگاه در پرونده های حقوقی به دلیل عدم تمکن مالی انتخاب می شود و در جرایمی مانند حبس ابد اگر متهم به دادگاه وکیلی معرفی نکند دادگاه وظیفه دارد برای وی یک وکیل اختیار کند و حق الوکاله وکیل تسخیری نیز از قوه قضاییه پرداخت می شود.
ویژگی های یک وکیل حرفه ای
گروه وکلای تهران با داشتن بهترین وکلای متخصص، که بدلیل تجربه بالا، با اشراف کامل به حل پرونده های حقوقی نایل می شوند. به طور کلی وکالت انواع گوناگونی دارد که افراد می توانند متناسب با زمان و شرایط پرونده خود وکیل مناسب را اختیار نمایند. وکیل طلاق به درخواست زوج مطابق ماده ۱۳۳ قانون مدنی مرد هر وقت بخواهد میتواند با مراجعه به دادگاه…
در صورتی که موکل در دادگاه برنده شود دادگاه میتواند طرف دیگر دعوا را به پرداخت حقالوکاله وکیل معاضدتی محکوم کند، این حق برابر ۵ درصد از حکم صادره بر علیه طرف دیگر میباشد، اگر موکل در دادگاه برنده نشود هیچ حقالوکالهای به وکیل تعلق نمیگیرد. در مورد دعاوی کیفری، مبلغ حقالوکاله عرف و روال خاصی وجود ندارد و تابع دعوی، وضعیت طرفین، روند دادرسی، سختی کار، حجم پرونده و… میباشد. 5- شرکت در جلسات دادرسی مدنی و کیفری دادگاهها حداقل ماهی دو مرتبه و تهیه گزارش از پروندههای مذکور. گزارشها باید حداکثر ظرف دو هفته از تاریخ جلسه دادگاه، به صورت منظم جمعآوری، تایپ یا پاکنویس شده و در مهلتهای اعلامی، تسلیم کمیسیون شود. در صورتی که کارمند کشوری و لشکری با مشکلاتی در خدمتشان رو به رو شوند، ادره محل خدمات و یا سازمانی که کارمند در آنجا مشغول به فعالیت کند باید وکلای متخصص خود را در اختیار آن کارمند قرار دهد تا وی به حق و حقوقش برسد.