بروزرسانی: 01 تیر 1404
وکیل کیست؟ و به چه کسی وکیل پایه یک دادگستری گفته می شود؟
در کشور ما به دلیل اصول خاص آیین دادرسی، یادگیری فنون و روش های آن توسط افراد عادی و بی تجربه در زمینه حقوقی کار بسیار دشوار و وقت گیری است. زیرا وکلا با دانش و آگاهی که نسبت به قوانین مختلف، رویه قضایی و اصول و آیین دادرسی دعاوی دارند، میتوانند راهگشای افراد در هنگام بروز مشکلات حقوقی باشند. برای شاکی یا متهم توسط دادگاه در پرونده های حقوقی به دلیل عدم تمکن مالی انتخاب می شود و در جرایمی مانند حبس ابد اگر متهم به دادگاه وکیلی معرفی نکند دادگاه وظیفه دارد برای وی یک وکیل اختیار کند و حق الوکاله وکیل تسخیری نیز از قوه قضاییه پرداخت می شود.
- با تنظیم وکالت وکیل و موکل در برابر یکدیگر از حقوقی برخوردار می شوند و نسبت به یکدیگر وظایف و مسئولیت های متقابلی را پیدا می کنند.
- به وکلایی که در دوران کار آموزی به وکالت می پردازند وکیل کارآموز یا کار آموز وکالت می گویند.
- وکیل هرگز نباید به هر نحوی، نتیجه پرونده را تضمین کند و موکل را بی دلیل امیدوار سازد.
- در امور کیفری از طرف دادگاه برای دفاع از متهم یا متهمانی که از انتخاب وکیل امتناع مینمایند و یا به دلیل بضاعت مالی توانایی انتخاب وکیل را ندارند و قانون انتخاب وکیل را برای آنها اجباری دانسته است از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او انتخاب میشود.
- در جرائم صلاحیت دادگاه کیفری 1 هر یک از طرفین می توانند حد اکثر تا 3 وکیل نیز داشته باشند.
کارآموزان وکالت قبل از دریافت پروانه وکالت حق وکالت در دعاویی که مرجع تجدیدنظر از احکام آنها دیوان عالی کشور می باشد را ندارند. محدودیت مذکور برای چند عنوان اتهامی خاص و فقط برای مدت یک هفته پس از تحت نظر قرار گرفتن متهم وجود دارد و پس از آن متهم می تواند برای دفاع از خود وکیل اختیار نماید. در اینجا منظور از انواع وکیل، وکیلی است که برای امور قضای یا غیر قضایی و یا امور اداری و موضوعات روزمره ای انتخاب کرده ایم. براساس ماده ی 41 قانون وکالت؛ در شرایطی که خیانت وکیل به موکل ثابت گردد و حقی از موکل ضایع شود، محرومیت ابدی از شغل وکالت برای وکیل در نظر گرفته می گردد.
بعد از صحبت در خصوص سوال وکیل کیست، لازم است به صورت مختصر و مفید به سوال موکل کیست نیز پاسخ دهیم. در قراردادهایی که از آنها به عنوان قراردادهای وکالتی یاد می کنند، وکیل و موکل باید حاضر باشند. در این قراردادها، موکل به کسی گفته می شود که انجام برخی کارها را به فرد دیگری سپرده است. وکیل انتخابی از جمله وکلایی است که افراد به هنگام درگیر شدن با یک پرونده قضایی، انتخاب کرده و از او درخواست راهنمایی و مشاوره می کنند. در این نوع از وکالت وظايف و محدوده اختیارات وکیل، طبق چهارچوب قید شده در قرارداد است.
اما در سال 98 نحوه دریافت پروانه پایه یک وکالت در مرکز مشاوران قوه قضاییه با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است. وکالت تعیینی یا وکالت قراردادی آن است که هریک از طرفین دعوا برای اقامه و تعقیب آن و دفاع از حق، به وکیل دادگستری مراجعه و با وی قرارداد وکالت می بندند. وکیل دادگستری شخصی است که به غیر از داشتن تحصیلات حقوقی باید پروانه ی وکالت کردن را از قوه قضاییه یا از کانون وکلا در پی قبولی در امتحان، اخذ کرده باشد . اما آنچه که ما امروزه به لحاظ عرفی از لفظ وکیل برداشت می کنیم ، آن شخصی است که به وکالت از شخص دیگری در دادگاه ها و دادسرا ها و سایر مراجع قضایی حاضر می شود و دفاع از موکل خود را بر عهده می گیرد . بنابراین در پاسخ به این سوال که وکیل کیست ، باید گفت وکیل به شخصی گفته می شود که در آزمون وکالت کانون وکلا یا قوه قضاییه پذیرفته شده و پس از گذراندن دوره کارآموزی وکالت خود ، می تواند به شغل وکالت مشغول شود ؛ هر چند به لحاظ عرفی به کارآموزان وکالت نیز وکیل گفته می شود . در راستای وکالت تسخیری، وکالت معاضدتی یا انتخابی قرار میگیرد اما برخلاف وکالت تسخیری، این نوع وکالت در امور مدنی (مانند انحصار وراثت و تقسیم ارث، نکاح و طلاق) و برای خواهان دعوا کاربرد دارد.
انواع وکیل دادگستری
2- طبق قسمت دوم تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمان یافته که مجازات آنها مشمول ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری است، در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تأیید رئیس قوه قضاییه باشد، انتخاب می کند. در بعضی از مواقع در محاکمات قضایی، شخص به دلیل بضاعت مالی نمی تواند وکیلی را به منظور دفاع از حق و حقوقش انتخاب و اختیار کند. در این شرایط دادگاه وکیلی را از بین وکلای دادگستری برای آن شخص انتخاب می کند که در امور اداری به صورت رایگان از آن شخص دفاع کند.
خودداری از قبول وکالت معاضدتی
پس از گذراندن این دوره به عنوان وکیل پایه یک دادگستری شناخته می شود و به صورت حرفه ای تر از سایر وکلا به فعالیت حقوقی خود ادامه می دهند. برای شناساندن وکیل پایه یک دادگستری لازم است تا برخی از مفاهیم مشابه را در ذیل متن توضیح دهیم. بعد از گذراندن تحصیلات خود در دانشگاه و اخذ مدرک تحصیلی خود باید در آزمونی به نام وکیل قوه قضاییه که از طرف قوه مربوطه برگزار می شود، شرکت کند و پس از آن نیز خود را برای دوره کارآموزی آماده کند. در دوره کارآموزی ابتدا وکیل به دفتر یک وکیل با سابقه می رود و با پروسه کار آشنا می شود و پرونده های حقوقی متفاوت را می سنجد.
شرایط تأیید وکالت نامه غیررسمی
آیا می دانید درصورتی که پزشکی بر اثر کوتاهی در عملکرد خود دچار آسیب جبران ناپذیر به بیمار شود چگونه باید از... وکیل باید از لحاظ علمی به روز باشد و بر آخرین قوانین موجود در کشور احاطه داشته باشد. 4- چنانچه موکل در زندان باشد، رئیس زندان یا معاون وی باید امضا یا اثر انگشت او را تصدیق نمایند. همچنین اعتبار وکیل، تخصص او، شهرت و تحصیلات تکمیلی وی و… عواملی هستند که در تعیین حق الوکاله مؤثر می باشند. تبصره ۱- اشاره به شماره های یاد شده در این ماده بدون ذکر موضوع آن تصریح محسوب نمی شود.